Φωτοβολταϊκά στέγης

Έντονο ενδιαφέρον για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης με σκοπό τον συμψηφισμό της κατανάλωσης από ιδιώτες καταγράφεται στην αγορά, εν μέσω των ισχυρών πιέσεων στους καταναλωτές από τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος. Με δεδομένη την υψηλή τιμή της κιλοβατώρας, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης υπόσχεται γρήγορη απόσβεση της επένδυσης, ενώ το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την επιδοτούμενη εγκατάσταση 250.000 φωτοβολταϊκών σε στέγες στρέφει όλο και περισσότερους καταναλωτές στα μικρά φωτοβολταϊκά.

Στον προγραμματισμό του υπουργείου Ενέργειας μπαίνει η γρήγορη έναρξη της υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα των 250.000 φωτοβολταϊκών έως 10 KV με επιδότηση 60% στις στέγες νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών. Αυτά θα διαιρεθούν ως εξής: 100.000 αφορούν σε εγκαταστάσεις σε κατοικίες, 75.000 σε στέγες επιχειρήσεων και 75.000 σε στέγες αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Ο σχετικός οδηγός του προγράμματος προβλέπεται να ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η επιδότηση έως 60% θα αφορά σε έργα που συνδυάζουν και αποθήκευση με μπαταρίες, ενώ για την εγκατάσταση μόνο φωτοβολταϊκών η επιδότηση θα φθάνει έως το 30%.

Το ενδιαφέρον για εγκαταστάσεις σχετικών έργων έχει εκτιναχθεί κατά 90% μέσα στον τελευταίο 1,5 χρόνο. Το ράλι των τιμών μέσα στο διάστημα αυτό οδήγησε αρκετούς που έμεναν διστακτικοί για την επένδυση τα προηγούμενα χρόνια να αποφασίσουν πως τώρα είναι σωστό το timing για να προχωρήσουν.

Το σημαντικότερο κριτήριο στην επιλογή της εγκατάστασης ή όχι παραμένει το κόστος αλλά και ο χρόνος απόσβεσης της επένδυσης. Για τον υπολογισμό του κόστους του έργου μία μέση τιμή στην αγορά ανέρχεται στα 1.300 ευρώ ανά εγκατεστημένη κιλοβατώρα +ΦΠΑ. Παίρνοντας σαν παράδειγμα ένα έργο 10 KV, το κόστος διαμορφώνεται στα 13.000 ευρώ συν ΦΠΑ. Αυτό αντιστοιχεί σε παραγωγή περί των 16.000 ΚW ετησίως και με τη σημερινή τιμή της κιλοβατώρας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους ρεύματος έως 4.000 ευρώ ετησίως. Με αυτό το παράδειγμα η επένδυση θα έχει αποσβεστεί εντός πενταετίας.

Σε περίπτωση που ενταχθεί στο πρόγραμμα επιδότησης που θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο το ίδιο έργο (χωρίς συνδυαστικό έργο αποθήκευσης για το οποίο ακόμα δεν έχουν ξεκαθαριστεί οι όροι και οι προϋποθέσεις) και λάβει την επιδότηση του 30%, τότε το συνολικό κόστος (μαζί με τον ΦΠΑ) πέφτει στα 11.000 ευρώ και η απόσβεση μπορεί να γίνει μέσα σε μία τριετία.

Έως σήμερα, παρά τις προσπάθειες αλλά και τις σχετικές εξαγγελίες, η διαδικασία για την τοποθέτηση και σύνδεση ενός φωτοβολταϊκού στη στέγη παραμένει μία σύνθετη διαδικασία που μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με αρκετές καθυστερήσεις. Στην καλύτερη περίπτωση ο αναγκαίος χρόνος για την εγκατάσταση, σύνδεση και λειτουργία του συστήματος ανέρχεται στους 2 μήνες ενώ υπάρχουν κάποια σημεία στη διαδικασία που μπορεί να την καθυστερήσουν σημαντικά.
Αναλυτικά, για τη διαδικασία εγκατάστασης ενός τέτοιου έργου απαιτείται αρχική μελέτη του χώρου που θα καθορίσει, εξετάζοντας τον προσανατολισμό και την κλίση και τα διαθέσιμα τετραγωνικά, πόση ενέργεια θα μπορούσε να παράξει το σύστημα που θα εγκατασταθεί. Στη συνέχεια, εξετάζοντας τουλάχιστον τρεις εκκαθαριστικούς λογαριασμούς από τον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος, ιδανικά από ένα διάστημα δύο ετών, μπορεί να υπολογιστεί η μέση κατανάλωση και να αποφασιστεί τελικά το ύψος των ΚV του έργου.
Στη συνέχεια πρέπει να γίνει ηλεκτρονική αίτηση στην πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ με τους κωδικούς του taxis, όπου θα πρέπει να κατατεθούν τα παρακάτω δικαιολογητικά:

Μέσα σε 20 ημέρες από την υποβολή των δικαιολογητικών, ο Διαχειριστής θα πρέπει να δώσει απάντηση για την πληρότητα των εγγράφων. Στη συνέχεια η αίτηση προωθείται στον περιφερειακό ΔΕΔΔΗΕ όπου ανήκει το κάθε κτήριο όπου και γίνεται έλεγχος πιστοποιητικών. Από εκεί αναλαμβάνει το τοπικό γραφείου του Διαχειριστή που στέλνει συνεργείο προκειμένου να δει σε ποιο σημείο θα εγκατασταθεί ο μετρητής και υπολογίζεται το κόστος της σύνδεσης. Για μία μονοφασική σύνδεση έως 5 kv το κόστος μπορεί να φθάνει τα 372 ευρώ ενώ για τριφασική από 5 έως 50 KV τα 483 ευρώ. Στη συνέχεια υπογράφεται η σύμβαση σύνδεσης και συμψηφισμού με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΔΕΔΔΗΕ και του παρόχου ηλεκτρικού ρεύματος.
Ακολουθεί η πιστοποίηση του μετρητή από το μοναδικό γραφείο του ΔΕΔΔΗΕ που είναι επιφορτισμένο με την ευθύνη αυτή και εντός δύο εβδομάδων από την έγκριση αυτή γίνεται η σύνδεση και μπορεί να ξεκινήσει ο συμψηφισμός.
Όπως εξηγεί ο κ. Γκίνης, η διαδικασία αυτή είναι δύσκολη για αρκετούς για να την ολοκληρώσουν μόνοι τους, ενώ την κατάσταση δυσχεραίνει το γεγονός πως δεν προβλέπεται από το σύστημα κάποια εξουσιοδότηση στον υπεύθυνο μηχανικό προκειμένου να υποβάλει εκείνος την αίτηση για λογαριασμό του πελάτη. Ωστόσο, υπάρχει η δέσμευση από τους αρμόδιους φορείς ότι η διαδικασία θα απλοποιηθεί μέσα στο επόμενο διάστημα ενώ υπάρχουν σκέψεις και αλλαγή του συστήματος για τα έργα έως 10 KV προκειμένου να αρκεί η απλή γνωστοποίηση στον Διαχειριστή.

Κατηγορίες Ωφελούμενων – Επιλέξιμοι

Κατηγορίες Ωφελούμενων

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα (νοικοκυριά) και αγρότες (επαγγελματίες αγρότες ή αγρότες ειδικού καθεστώτος) που έχουν ήδη συνάψει σχετική Σύμβαση Σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ.
Προϋπόθεση και όρος για την ένταξη του φωτοβολταϊκού συστήματος και του συστήματος αποθήκευσης (εφόσον υφίσταται) στο Πρόγραμμα είναι η μη ύπαρξη δημόσιας ενίσχυσης από οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα χρηματοδότησης. Για τις κατηγορίες Α, Β και Γ, ο φωτοβολταικός σταθμός απαραίτητα θα πρέπει να συνδυάζεται με σύστημα αποθήκευσης, ενώ οι ωφελούμενοι της Κατηγορίας Δ (Αγρότες) μπορούν να επιλέξουν αν ο φωτοβολταικός σταθμός θα συνδυάζεται με σύστημα αποθήκευσης ή όχι.

Προϋποθέσεις υποβολής αίτησης

Αίτηση υποβάλλεται από το φυσικό πρόσωπο (νοικοκυριά) ή τον αγρότη που αποτυπώνεται ως αντισυμβαλλόμενος του ΔΕΔΔΗΕ στην Σύμβαση Σύνδεσης, η οποία έχει ήδη συναφθεί με τον ΔΕΔΔΗΕ για την ανάπτυξη του εν λόγω φωτοβολταϊκού σταθμού και του συστήματος αποθήκευσης.
Για να υποβάλλει αίτηση ένας ωφελούμενος θα πρέπει να:
1. διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω των οποίων γίνεται η ταυτοποίησή του,
2. Στην περίπτωση των φυσικών προσώπων (νοικοκυριά), πλην της Κατηγόριας Α, να έχουν υποβάλει κατά το φορολογικό έτος 2021 δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως ΥΠΟΧΡΕΟΣ ατομικής ή κοινής δήλωσης, είτε εμμέσως ως «ΣΥΖΥΓΟΣ/ΜΣΣ1» σε περίπτωση κοινής δήλωσης. Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.
3. Στη περίπτωση των αγροτών, να έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.

Διευκρίνιση ειδικών περιπτώσεων:
1. Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (2021) ως κάτοικοι εξωτερικού.
2. Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι οι οποίοι κατά το έτος αναφοράς (2021) υπέβαλλαν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος (συγκεκριμένα ως Υπόχρεος και Σύζυγος/ΜΣΣ), εφόσον το έτερο μέλος ή εξαρτώμενο τέκνο της δήλωσης ήταν κατά το ως άνω έτος αναφοράς (2021) κάτοικος εξωτερικού.
3. Εξαρτώμενα μέλη που δεν υποβάλουν αυτοτελώς δήλωση (δηλ. δεν είναι υπόχρεοι σε δική τους ατομική δήλωση) δεν δύναται να υποβάλλουν αίτηση για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα.
4. Επιλέξιμοι ωφελούμενοι στην κατηγορία Α (Ευάλωτα Νοικοκυριά), είναι οι δικαιούχοι κοινωνικού οικιακού τιμολογίου, κατά την υποβολή της αίτησης, σύμφωνα με το Μητρώο Ευάλωτων Πελατών που τηρεί ο ΔΕΔΔΗΕ.
5. Επιλέξιμοι ωφελούμενοι στην κατηγορία Δ (Αγρότες) είναι αποκλειστικά οι
επαγγελματίες αγρότες και οι αγρότες ειδικού καθεστώτος.

Επισημάνσεις:
1. Κάθε Φυσικό Πρόσωπο (νοικοκυριά) δύναται να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά μία και μόνο κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του αιτούντος (ιδιόκτητη,
μισθωμένη ή παραχωρημένη).
β) Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του αιτούντος.
2. Για την κατηγορία Α (Ευάλωτα Νοικοκυριά), ο αιτών μπορεί να υποβάλλει αίτηση αποκλειστικά για τη παροχή για την οποία έχει δηλώσει και δικαιούται το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο. Σε περίπτωση που ο αιτών επιθυμεί για διαφορετική παροχή, τότε δεν εμπίπτει στην Κατηγορία Α (Ευάλωτα Νοικοκυριά) αλλά στη Κατηγορία Β ή Γ.
3. Για την κατηγορία Δ (Αγρότες), ο αιτών δύναται να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά μία και μόνο ενεργή παροχή ρεύματος αγροτικής χρήσης σύμφωνα με το Μητρώο που τηρεί ο ΔΕΔΔΗΕ, μέσω της οποίας πραγματοποιείται και η ταυτοποίηση του αιτούντος.
4. Σε περίπτωση υποβολής αίτησης για αγροτική παροχή, επιτρέπεται ο αιτών να υποβάλλει αίτηση και για τη κατοικία του.
5. Δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης για την ίδια κατοικία ή παροχή ρεύματος αγροτικής χρήσης από διαφορετικό ωφελούμενο.
6. Σε περίπτωση απόρριψης ή ακύρωσης της αίτησης, επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι στην εν λόγω κατηγορία.
7. Δεν επιτρέπεται η ακύρωση αίτησης από τον ίδιο αιτών πάνω από δύο (2) φορές.

Είδος και ύψος επιχορήγησης

Μέσω του Προγράμματος επιχορηγείται ποσοστό (%) της δαπάνης του φωτοβολταϊκού σταθμού και του συστήματος αποθήκευσης, με την επιφύλαξη των ανώτατων ποσών επιχορήγησης για το φωτοβολταϊκό σταθμό και το σύστημα αποθήκευσης, όπως αυτό καθορίζεται στους ακόλουθους πίνακες:

Στα ανωτέρω ποσά περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ (24%), που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα. Εάν οι ανάδοχοι/προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, τότε τα ανώτατα ποσά επιχορήγησης, θα διαμορφώνονται με βάση την καθαρή αξία πλέον του αναλογούντος ποσοστού (%) ΦΠΑ. Ως βάση υπολογισμού της επιχορήγησης θεωρείται η αρχική δαπάνη προ ΦΠΑ (24%). Όσον αφορά τη Κατηγορία Δ (Αγρότες), στα ανωτέρω ποσά δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ (24%), και συνεπώς δεν αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα.

Σε περίπτωση κατά την οποία ο αιτών εμπίπτει σε κατηγορία ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) σε βαθμό τουλάχιστον 67%, ή σε μονογονεϊκή οικογένεια ή σε πολύτεκνη οικογένεια, τα ως άνω ποσοστά και τα ανώτατα μέγιστα ποσά επιχορήγησης κάθε κατηγορίας αυξάνονται κατά 10%, ανεξαρτήτως αν εμπίπτει σε μία ή περισσότερες κατηγορίες από αυτές. Σε κάθε περίπτωση τα ποσοστά επιχορήγησης δεν μπορούν να ξεπεράσουν το 100%.

Επιλέξιμες Δαπάνες

Οι επιλέξιμες δαπάνες του παρόντος Προγράμματος είναι οι εξής:
➢ Προμήθεια και εγκατάσταση Φ/Β πλαισίων, αντιστροφέα, καθώς και παρελκόμενων υλικών (πίνακες, καλώδια κλπ.)
➢ Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος βάσεων.
➢ Προμήθεια και εγκατάσταση μετρητή Φ/Β.
➢ Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης καθώς και παρελκόμενων υλικών (πίνακες, καλώδια κλπ.)
➢ Αμοιβή για μελέτη – διαστασιολόγηση του συστήματος (Φωτοβολταικού και μπαταρία) και εργασίες εγκατάστασης αυτού.

Στο πλαίσιο του παρόντος Προγράμματος, οι δαπάνες θεωρούνται επιλέξιμες, εφόσον:
➢ είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου,
➢ πραγματοποιούνται εντός της επιλέξιμης χρονικής περιόδου,
➢ είναι νόμιμες και κανονικές,
➢ διενεργούνται με βάση την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης
➢ τεκμηριώνονται σύμφωνα, από τα απαραίτητα δικαιολογητικά και παραστατικά, όπως αυτά προβλέπονται από την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία και λογιστικοποιούνται κατάλληλα.

Υπογραμμίζεται ότι:
➢ ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη (εκτός της κατηγορίας Δ),
➢ στις ενοικιαζόμενες/δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής ΕΕ για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (deminimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης (200.000 €). Απαιτείται από τον ωφελούμενο (πλήρη κύριο, επικαρπωτή) δήλωση συμμόρφωσης με τον κανονισμό de minimis, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει καθώς και προσκόμιση αντίστοιχων δηλώσεων των λοιπών συνιδιοκτητών,
➢ εφόσον οι δαπάνες υπερβαίνουν τα μέγιστα ποσά επιχορήγησης, η επιπλέον δαπάνη θα καλύπτεται με ίδια συμμετοχή.
➢ τονίζεται ότι δεν θα πρέπει να έχει συνδεθεί – ενεργοποιηθεί ο σταθμός, πριν την υποβολή της αίτησης συμμετοχής στο Πρόγραμμα.